Joel-Peter Witkin

De Internationale Fotobiënnale Oostende wil bezoekers waarschuwen dat sommige beelden als schokkend kunnen worden ervaren.

De inmiddels 83-jarige Joel-Peter Witkin werd naar eigen zeggen getekend door een auto-ongeluk waar hij als kind getuige van was en waarbij een klein meisje werd onthoofd. Al zal ook zijn legerdienst vast hebben bijgedragen aan zijn vrij macaber oeuvre – hij moest foto’s maken van soldaten die zelfmoord pleegden of omkwamen bij een ongeluk. Begin jaren 80 begon Witkin aan zijn gestage opmars in de kunstwereld met tentoonstellingen in het Stedelijk Museum (Amsterdam), het Brooklyn Museum (New York) en het Guggenheim (Bilbao). Zijn werk maakt daarenboven deel uit van de vaste collectie van het MoMA (New York), het Victoria and Albert Museum (Londen) en het Getty Museum (Los Angeles). Ook leuk om weten: midden jaren 90 werd de fotograaf de mainstream in gekatapulteerd door videoclipmaker Mark Romanek, die zich voor de instant legendarische clip van ‘Closer’ van Nine Inch Nails deels baseerde op zijn werk.

Werken

Joel-Peter Witkin is bezig met spiritualiteit en de invloed ervan op de fysieke wereld. De kunstenaar creëert surrealistische taferelen waarmee hij onze vooroordelen over seksualiteit en fysieke schoonheid tracht te ontkrachten. Witkin vindt verlangen in het weerzinwekkende en sacraliteit in het profane. De complexe dualiteit van het leven zit bij hem vervat in een soort schaamteloze vertoningen van mismaaktheid waarvoor hij vaak samenwerkt met mensen die door de maatschappij het liefst van al worden genegeerd. Hij begint elk beeld met het schetsen van zijn ideeën op papier en perfectioneert vervolgens elk detail voordat hij zijn camera pakt. Als de scène eenmaal is gefotografeerd, brengt hij uren door in zijn donkere kamer, waar hij negatieven bekrast en doorboort om uiteindelijk tot een foto te komen die eerder gemaakt dan genomen lijkt – als is ze een schilderij. Zijn eerbied voor traditionele, kunsthistorische iconografie – Witkin is een grote fan van Picasso, Balthus, Goya, Velásquez en Miro – is aan dat laatste ongetwijfeld ook niet vreemd.

Naast zijn uit de kluiten gewassen overzichtstentoonstelling in Fort Napoleon, brengt Witkin zijn oeuvre naar Galerie Papillon in Oostende.